Het programma

“Op School” bestaat uit een screening die twee keer per jaar wordt uitgevoerd en een handelingsplan. Om tot de juiste keuzes in programma te komen, worden de verschillende onderdelen van de screening en het handelingsplan onderbouwd met inhoudelijke informatie van Ellen Voogt. Deze hulpteksten zijn te vinden achter de vraagtekens die bij elk onderdeel staan. Verder staat de inhoudelijke informatie in drie achtergrondartikelen dievia het menu zijn op te vragen.In het programma staan op diverse plaatsen mogelijkheden om direct door te linken naar de achtergrondartikelen als er behoefte is aan meer theoretische informatie.

A. De screening

Bij de screening beantwoordt de leerkracht drie onderdelen:

de leerkracht vinkt in drie kolommen de gedragingen aan zoals hij die waarneemt bij de leerling. Het gaat daarbij om het gedrag van de leerling t.o.v. de leerkracht, t.o.v. de medeleerlingen en de werkhouding. Per onderdeel is een vak voor vrije tekst waar een toelichting kan worden gegeven;
de leerkracht beantwoordt 5 kernvragen op basis waarvan hij gaat bepalen of hij een plan gaat maken of niet. Het blijft altijd zijn eigen beslissing, als hij zijn keuze maar motiveert;
op basis van wat bij 2 staat definitief bepalen of er reden tot actie is of niet.

Is er geen reden tot actie dan is dit alles wat gedaan moet worden bij een leerling met wie niets aan de hand is. De leerkracht kan verder gaan met de andere leerlingen.

B. Het handelingsplan
Is er wel reden tot actie dan maakt het systeem een handelingsplan aan dat de leerkracht in gaat vullen. Dat bestaat uit de volgende onderdelen:

het zelfbeeld van de leerling: keek de leerkracht bij de screening naar hoe hij de leerling ziet, bij dit onderdeel gaat het erom hoe de leerling zichzelf ziet op sociaal, cognitief en lichamelijk gebied;
de indicaties: op welk gebied worden de meeste problemen ervaren. Achter de vraagtekens staan gedragkenmerken aan de hand waarvan de leerkracht kan bepalen of er wellicht sprake is van achterliggende problemen als leerproblemen, faalangst, concentratieproblemen enz.;
het overheersend gevoel: hoe denkt de leerkracht dat de leerling zich voelt in de huidige situatie en uit hij dat of is hij in zichzelf gekeerd. Ook hier kenmerken wat betreft gedrag en werkhouding op basis waarvan de leerkracht kan bepalen welk gevoel er bij de leerling overheerst. Bij ieder overheersend gevoel hoort een basishandelingsplan waarbij een bepaald werkwoord centraal zal staan;
de acties en tips: als er gekozen is voor een overheersend gevoel bij de leerling dan verschijnt hier automatisch het handelingsplan dat bij dat overheersende gevoel hoort. Let wel op dat dit een basishandelingsplan is. Het is vrije tekst dus de leerkracht kan het hele plan zo bewerken dat het wordt toegeschreven naar de individuele leerling. Daarom staan er overal in dit basisplan verzoeken om dat onderdeel van het plan te concretiseren;
de evaluatie: hierbij wordt de evaluatievraag geformuleerd: wat wil de leerkracht met dit plan bereiken en er wordt een evaluatiedatum vastgesteld. De leerkracht krijgt een week van tevoren via de mailbox een seintje dat een bepaald plan geëvalueerd moet worden.

C. De Leerlingen vragenlijst "Ik op school" ( de smiley-lijst)

De leerlingvragenlijst kan vanaf groep 5 door de leerlingen zelf worden ingevuld. Ze krijgen eigen inloggegevens waarmee ze in de lijst kunnen werken. Bij jongere kinderen kan de lijst met hulp worden ingevuld. Dit is een zeer belangrijk instrument. Het moet niet beïnvloed worden door de taal- of leesproblemen. Daarom doet de lijst in “Op School” een minimaal appel doet op de taal- en de leesvaardigheid van de leerling. Aan de hand van eenvoudige situatie kan de leerling met behulp van smiley’s aan geven hoe hij zich in die situatie voelt: blij-gewoon-boos-bang-verdrietig. Hij kan bij elk item een toelichting geven. De vragenlijst van “Op School” nodigt de leerkracht direct uit tot een gesprek met de leerling.

Zo ziet de smiley lijst eruit

De scholen zijn erg enthousiast over het gebruik van deze lijst. Als scholen een ander programma gebruiken voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling maar wel gebruik willen maken van de smiley lijst dat kan dat. “Ik op school” wordt als apart onderdeel aangeboden. Het blijkt te leiden tot een veel inhoudelijker en concreter gesprek met de leerling.

D. De vragenlijst “sociale veiligheid”:

De vragenlijst Sociale Veiligheid bestaat uit 10 vragen: vijf vragen over pesten en 5 vragen over gepest worden.

Geeft een leerling aan dat hij zich niet veilig voelt op school, dan krijgt hij automatisch nog 3 vragen.

- heeft hij melding gemaakt dat hij wordt gepest bij de leerkracht;

- heeft hij melding gemaakt dat hij wordt gepest bij de ouders;

- wordt hij door klasgenoten en/of door andere kinderen op school gepest wordt.

Dat is informatie waarmee je als leerkracht direct aan de slag kunt gaan. Samen met de leerlinglijst krijg je een goed beeld van hoe de leerling zich voelt op school en weet je waarover je in gesprek moet komen met de leerling.

Deze lijst is bedoeld voor intern gebruik van de school met als doel het daadwerkelijk vergroten van de sociale veiligheid. Voor de verantwoording aan de inspectie adviseren wij de scholen de vragen van “Vensters” te beantwoorden. Daarmee voldoet de school aan de wettelijke eis.

Klik hier voor het protocol: "Pesten op de basisschool"

Opbrengsten: rapportages en analyse van de rapportages
Naast informatie over de individuele leerling biedt “Op School” allerlei mogelijkheden voor rapportages per leerling, per groep en over de hele school. De leerkracht, intern begeleider en directie kunnen zo inzicht krijgen hoe de klas en hoe de school als geheel functioneert. Zo kunnen zij de ontwikkeling van één leerling, één groep, maar ook van de hele school gemakkelijk in kaart brengen. Op basis daarvan kan ook worden gekozen om een bepaalde aanpak in het groepsplan op te nemen i.p.v. te kiezen voor individuele handelingsplannen.

Via de rapportages is het mogelijk de uitkomsten van "Op School" te vertalen in opbrengsten wat betreft sociaal-emotionele ontwikkeling. Bij leerlingen kleuren de negatieve gedragingen rood. Tot drie jaar naast elkaar kan de leerling worden gevolgd wat betreft zijn positieve en negatieve gedragingen en de ontwikkeling daarvan.

Bij de groep en de school kleurt een negatieve gedraging rood wanneer de 25% grens is bereikt. De keus kan dan worden gemaakt aandacht aan het probleem te besteden in het groepsplan i.p.v.via individuele handelingsplannen.

Met de functie “analyse van de rapportages” kunnen de gegevens van de rapportages nog meer worden verfijnd en worden de rapportages bruikbaarder voor de alledaagse praktijk. Met die functie kan snel van bepaalde omschrijvingen worden achterhaald om welke leerlingen in de groep of school het gaat. Op deze manier kan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen op school nog specifieker in kaart worden gebracht en kan per probleem worden bekeken welke leerlingen het betreft. Ook heel handig als voorbereiding van overleggen over bepaalde groepen of over bepaalde problemen schoolbreed.

D. De thuisversie

De Thuisversie: links in het menu staat een optie Thuisversie. Als de school of de ouders het nodig achten een vergelijking te maken tussen het sociaal emotioneel functioneren thuis en op school, dan kan dit formulier gebruikt worden. Het kan worden geprint en aan de ouders worden gegeven. Dit kan dienen als basis voor een oudergesprek. “Thuis” heeft dezelfde opbouw als de screening en daarom kunnen de uitkomsten van “Op School” en “Thuis” goed met elkaar vergeleken worden. Dit is een los formulier, het is niet geïntegreerd in “Op School”.

E. Archivering en printen

Per schooljaar worden de gegevens gearchiveerd en die gegevens blijven beschikbaar zodat ook vergelijkingen met andere jaren gemaakt kunnen worden. Via een printoptie kunnen alle onderdelen worden geprint en kan ook een dossier worden samengesteld vanuit de gegevens die beschikbaar zijn.

	Voorpagina De uitgangspunten De doelgroep Het programma De voordelen Deelname aan Op School Veel gestelde vragen Tevredenheidspeiling Contact Privacy	Voorpagina / Het programma Het programma “Op School” bestaat uit een screening die twee keer per jaar wordt uitgevoerd en een handelingsplan. Om tot de juiste keuzes in programma te komen, worden de verschillende onderdelen van de screening en het handelingsplan onderbouwd met inhoudelijke informatie van Ellen Voogt. Deze hulpteksten zijn te vinden achter de vraagtekens die bij elk onderdeel staan. Verder staat de inhoudelijke informatie in drie achtergrondartikelen dievia het menu zijn op te vragen.In het programma staan op diverse plaatsen mogelijkheden om direct door te linken naar de achtergrondartikelen als er behoefte is aan meer theoretische informatie. A. De screening Bij de screening beantwoordt de leerkracht drie onderdelen: de leerkracht vinkt in drie kolommen de gedragingen aan zoals hij die waarneemt bij de leerling. Het gaat daarbij om het gedrag van de leerling t.o.v. de leerkracht, t.o.v. de medeleerlingen en de werkhouding. Per onderdeel is een vak voor vrije tekst waar een toelichting kan worden gegeven; de leerkracht beantwoordt 5 kernvragen op basis waarvan hij gaat bepalen of hij een plan gaat maken of niet. Het blijft altijd zijn eigen beslissing, als hij zijn keuze maar motiveert; op basis van wat bij 2 staat definitief bepalen of er reden tot actie is of niet. Is er geen reden tot actie dan is dit alles wat gedaan moet worden bij een leerling met wie niets aan de hand is. De leerkracht kan verder gaan met de andere leerlingen. B. Het handelingsplan Is er wel reden tot actie dan maakt het systeem een handelingsplan aan dat de leerkracht in gaat vullen. Dat bestaat uit de volgende onderdelen: het zelfbeeld van de leerling: keek de leerkracht bij de screening naar hoe hij de leerling ziet, bij dit onderdeel gaat het erom hoe de leerling zichzelf ziet op sociaal, cognitief en lichamelijk gebied; de indicaties: op welk gebied worden de meeste problemen ervaren. Achter de vraagtekens staan gedragkenmerken aan de hand waarvan de leerkracht kan bepalen of er wellicht sprake is van achterliggende problemen als leerproblemen, faalangst, concentratieproblemen enz.; het overheersend gevoel: hoe denkt de leerkracht dat de leerling zich voelt in de huidige situatie en uit hij dat of is hij in zichzelf gekeerd. Ook hier kenmerken wat betreft gedrag en werkhouding op basis waarvan de leerkracht kan bepalen welk gevoel er bij de leerling overheerst. Bij ieder overheersend gevoel hoort een basishandelingsplan waarbij een bepaald werkwoord centraal zal staan; de acties en tips: als er gekozen is voor een overheersend gevoel bij de leerling dan verschijnt hier automatisch het handelingsplan dat bij dat overheersende gevoel hoort. Let wel op dat dit een basishandelingsplan is. Het is vrije tekst dus de leerkracht kan het hele plan zo bewerken dat het wordt toegeschreven naar de individuele leerling. Daarom staan er overal in dit basisplan verzoeken om dat onderdeel van het plan te concretiseren; de evaluatie: hierbij wordt de evaluatievraag geformuleerd: wat wil de leerkracht met dit plan bereiken en er wordt een evaluatiedatum vastgesteld. De leerkracht krijgt een week van tevoren via de mailbox een seintje dat een bepaald plan geëvalueerd moet worden. C. De Leerlingen vragenlijst "Ik op school" ( de smiley-lijst) De leerlingvragenlijst kan vanaf groep 5 door de leerlingen zelf worden ingevuld. Ze krijgen eigen inloggegevens waarmee ze in de lijst kunnen werken. Bij jongere kinderen kan de lijst met hulp worden ingevuld. Dit is een zeer belangrijk instrument. Het moet niet beïnvloed worden door de taal- of leesproblemen. Daarom doet de lijst in “Op School” een minimaal appel doet op de taal- en de leesvaardigheid van de leerling. Aan de hand van eenvoudige situatie kan de leerling met behulp van smiley’s aan geven hoe hij zich in die situatie voelt: blij-gewoon-boos-bang-verdrietig. Hij kan bij elk item een toelichting geven. De vragenlijst van “Op School” nodigt de leerkracht direct uit tot een gesprek met de leerling. Zo ziet de smiley lijst eruit De scholen zijn erg enthousiast over het gebruik van deze lijst. Als scholen een ander programma gebruiken voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling maar wel gebruik willen maken van de smiley lijst dat kan dat. “Ik op school” wordt als apart onderdeel aangeboden. Het blijkt te leiden tot een veel inhoudelijker en concreter gesprek met de leerling. D. De vragenlijst “sociale veiligheid”: De vragenlijst Sociale Veiligheid bestaat uit 10 vragen: vijf vragen over pesten en 5 vragen over gepest worden. Geeft een leerling aan dat hij zich niet veilig voelt op school, dan krijgt hij automatisch nog 3 vragen. - heeft hij melding gemaakt dat hij wordt gepest bij de leerkracht; - heeft hij melding gemaakt dat hij wordt gepest bij de ouders; - wordt hij door klasgenoten en/of door andere kinderen op school gepest wordt. Dat is informatie waarmee je als leerkracht direct aan de slag kunt gaan. Samen met de leerlinglijst krijg je een goed beeld van hoe de leerling zich voelt op school en weet je waarover je in gesprek moet komen met de leerling. Deze lijst is bedoeld voor intern gebruik van de school met als doel het daadwerkelijk vergroten van de sociale veiligheid. Voor de verantwoording aan de inspectie adviseren wij de scholen de vragen van “Vensters” te beantwoorden. Daarmee voldoet de school aan de wettelijke eis. Klik hier voor het protocol: "Pesten op de basisschool" Opbrengsten: rapportages en analyse van de rapportages Naast informatie over de individuele leerling biedt “Op School” allerlei mogelijkheden voor rapportages per leerling, per groep en over de hele school. De leerkracht, intern begeleider en directie kunnen zo inzicht krijgen hoe de klas en hoe de school als geheel functioneert. Zo kunnen zij de ontwikkeling van één leerling, één groep, maar ook van de hele school gemakkelijk in kaart brengen. Op basis daarvan kan ook worden gekozen om een bepaalde aanpak in het groepsplan op te nemen i.p.v. te kiezen voor individuele handelingsplannen. Via de rapportages is het mogelijk de uitkomsten van "Op School" te vertalen in opbrengsten wat betreft sociaal-emotionele ontwikkeling. Bij leerlingen kleuren de negatieve gedragingen rood. Tot drie jaar naast elkaar kan de leerling worden gevolgd wat betreft zijn positieve en negatieve gedragingen en de ontwikkeling daarvan. Bij de groep en de school kleurt een negatieve gedraging rood wanneer de 25% grens is bereikt. De keus kan dan worden gemaakt aandacht aan het probleem te besteden in het groepsplan i.p.v.via individuele handelingsplannen. Met de functie “analyse van de rapportages” kunnen de gegevens van de rapportages nog meer worden verfijnd en worden de rapportages bruikbaarder voor de alledaagse praktijk. Met die functie kan snel van bepaalde omschrijvingen worden achterhaald om welke leerlingen in de groep of school het gaat. Op deze manier kan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen op school nog specifieker in kaart worden gebracht en kan per probleem worden bekeken welke leerlingen het betreft. Ook heel handig als voorbereiding van overleggen over bepaalde groepen of over bepaalde problemen schoolbreed. D. De thuisversie De Thuisversie: links in het menu staat een optie Thuisversie. Als de school of de ouders het nodig achten een vergelijking te maken tussen het sociaal emotioneel functioneren thuis en op school, dan kan dit formulier gebruikt worden. Het kan worden geprint en aan de ouders worden gegeven. Dit kan dienen als basis voor een oudergesprek. “Thuis” heeft dezelfde opbouw als de screening en daarom kunnen de uitkomsten van “Op School” en “Thuis” goed met elkaar vergeleken worden. Dit is een los formulier, het is niet geïntegreerd in “Op School”. E. Archivering en printen Per schooljaar worden de gegevens gearchiveerd en die gegevens blijven beschikbaar zodat ook vergelijkingen met andere jaren gemaakt kunnen worden. Via een printoptie kunnen alle onderdelen worden geprint en kan ook een dossier worden samengesteld vanuit de gegevens die beschikbaar zijn.